Dat de Nederlanders in de zeventiende eeuw in Azië aan een koloniaal rijk bouwden weet iedereen. Het is veel minder bekend dat hetzelfde ook in het Atlantische gebied gebeurde. In Tussen honger en zwaard laat Wim Klooster zien dat het Atlantische imperium van de Republiek een grote verscheidenheid aan regio’s omvatte: de Afrikaanse Goudkust, eilanden in het Caribisch gebied, een lange strook langs de Noordamerikaanse oostkust en Brazilië. Dit imperium was niet alleen het werk van Nederlanders, maar kwam tot stand met behulp van Afrikanen, Inheemsen en allerlei Europeanen.
De parel in de kroon van dit imperium was Brazilië, een Portugese kolonie waarvan ongeveer de helft in Nederlandse handen viel. Daardoor gingen Nederlanders zich op grote schaal bezighouden met de transatlantische slavenhandel. Tegelijkertijd stelde Nederlands Brazilië joden voor het eerst in staat om in de Nieuwe Wereld hun geloof in vrijheid te belijden. Uiteindelijk ging Brazilië voor de Nederlanders verloren, mede doordat soldaten in Nederlandse dienst, gekweld door armoede, honger en ellende, weigerden de wapens op te nemen.
Wim Klooster is hoogleraar geschiedenis aan Clark University in Worcester (Verenigde Staten). Hij heeft elf boeken op zijn naam staan, waaronder Realm between Empires: The Second Dutch Atlantic, 1680-1815 (samen met Gert Oostindie, 2018) en Revolutions in the Atlantic World: A Comparative History (nieuwe editie, 2018).
Tussen honger en zwaard is de Nederlandse vertaling van The Dutch Moment.
"Met The Dutch Moment heeft Wim Klooster een meesterlijk boek geschreven over de Nederlandse aanwezigheid in het zeventiende-eeuwse Atlantische gebied. Met zijn studie draagt hij op tal van niveaus bij aan diverse geschiedschrijvingen. Klooster ontdoet de imperialistische expansie van haar glorierijke imago en laat zien dat geweld, leed en bloedvergieten de kern vormden van de rijksuitbreiding. Deze gedetailleerde verhalen, geschetst tegen de achtergrond van de bredere Atlantische ontwikkelingen, maken The Dutch Moment tot een zeer aanbevelenswaardig boek, ook voor gebruik in het onderwijs."
"De laatste tijd zijn er tal van boeken verschenen over de Nederlanders in het Atlantische gebied tijdens de zeventiende eeuw. Dat van Wim Klooster (Clark University) mag met recht het definitieve werk over het onderwerp heten. Het is een geweldig levendig, diepgaand en uitputtend onderzocht verhaal over de opkomst en ondergang van de Nederlandse macht in het Atlantische gebied. Hij vertelt zowel het dramatische verhaal van de Nederlanders in Brazilië als wat zich afspeelde in Nieuw-Nederland in Noord-Amerika, in het Caraïbische gebied en in Afrika. De Nederlanders gedroegen zich opvallend agressief in de Gouden Eeuw toen zij uit waren op internationale expansie. De invloed van de VOC is bekend, maar die van de West-Indische Compagnie (WIC), opgericht in 1621, minder. De WIC werd een belangrijke speler in de opbouw van een Atlantisch rijk, waarbij in een ware concurrentieslag met het Portugese, Spaanse, Engelse en Franse imperialisme talloze buitenlandse soldaten werden ingezet en inheemse bondgenootschappen gesmeed. De geschiedenis van de Nederlanders in het Atlantische gebied is daarnaast een interimperialistisch verhaal, vooral toen het Nederlandse rijk aan macht aan het inboeten was. Hoewel de Nederlanders geen kolonisten waren als andere Europese mogendheden, initieerden ze handel waarvan de Verenigde Provinciën profiteerden, onder meer door het aanzienlijke Nederlandse aandeel in de slavenhandel. Het boek bevat verschillende bijzonder instructieve kaarten, tabellen en illustraties. Kort samengevat: onontbeerlijk."
"The Dutch Moment is een bijzondere prestatie. Dit werk zal het definitieve boek blijken te zijn over de Nederlanders in het Atlantische gebied; het is een voorbeeldige historische studie over wat er destijds in dat gebied gebeurde. Het belicht de niet eerder beschreven activiteiten van de Nederlanders in de zeventiende eeuw daar en doet dat grotendeels op basis van een originele interpretatie van primaire bronnen in diverse talen, van vrachtlijsten tot dagboeken en woordenlijsten. Wim Klooster schrijft in een levendige, geestige stijl en met een bijzonder oog voor het memorabele detail."
"In de voortgaande opmars van Nederlands Atlantische publicaties, speelt Wim Klooster speelt een centrale rol. Als een redacteur en een auteur, heeft Klooster bijgedragen aan de literatuur over de Atlantische wereld in het algemeen en specifiek aan de Nederlandse rol in de Atlantische geschiedenis. Zijn laatste werk, The Dutch Moment, biedt veel waardevolle bijdragen aan ons begrip van de Atlantische wereld en de Nederlandse rol daarin. De grootste bijdrage van Klooster ligt ongetwijfeld in de uitgesprokenheid van zijn werk gecombineerd met het feit dat hij geen vrees heeft voor het verkennen van archieven als bron. Hij heeft hen veel gebruikt voor het herbeoordelen van het Dutch Moment en stelt daarmee een nieuwe standaard voor bijdragen aan Nederlands Atlantische geschiedenis."
